6 yaşındaki oğlum Allahla ilgili sorular soruyor ve ona verdiğim cevaplarla ikna olamıyor. Bu konuda birkaç kitap okudum, arkadaşlarımla görüştüm ama oğlumun sorduğu sorulara onun anlayabileceği şekilde cevap veremiyorum. Soru içinden soru çıkarıyor, beni köşeye sıkıştırıyor. Sorduğu sorulara cevap almadan uzaklaşmıyor. Bu konuda tavsiyelerinizi bekliyorum. M.L

Gelişim dönemini dikkate alın
Bu dönem çocuklarda soyut düşünce gelişmediğinden olaylara da aynı şekilde somut olarak bakarlar. Buna bağlı olarak çocuk kendinizi ne kadar sevdiğini sorduğunuzda ellerini açar ve bu kadar diye gösterir. Bu nedenle çocuğun bu sorularına cevap verirken onun gelişim dönemini ve somut dünyasını dikkate alarak hareket edin. Ona Allah'ın iyileri çok sevdiğini ve onları mükafatlandıracağını belirtin. Kendisinin de iyi bir insan olması için çaba sarf etmesi gerektiğini ifade edin ve Allah'ın çocukları ne kadar sevdiğini anlatın. Çocuk sürekli sorular soruyor ve bu konuda dikkat çekmek istiyorsa, dikkatini başka yere çekmeye çalışın ve onunla vakit geçirmeye özen gösterin. Bu dönem ağırlıklı olarak Allah sevginden ve Peygamberimizin hayatından bahsedin. Ancak onunla konuşurken ve sorduğu sorulara cevap verirken mizansen bir dil kullanın ve onun gelişim dönemini dikkate alın.

Namaza nasıl alıştırabilirim?
18 yaşındaki kızım küçüklüğünden beri namazlarını kılıyordu. Geçen yaz tatilinde İzmir'deki teyzesine gitti ve kuzeninden etkilendiği için garip giysiler giymeye başladı. Bir süre sonra da namazı bıraktı. Artık namaz kıl bile diyemiyorum, garip pantolonlar giyiyor, başörtüsünü çıkarmıyor ama giysileriyle kendini farklı bir gruba aitmiş gibi göstermeye çalışıyor. Babası bu konuda çok sert olduğundan ondan çekiniyor ve pek konuşmuyor. Ona neden böyle yaptığını sorduğumuzda da, hayatıma karışmayın diyor ve kestirip atıyor. Bu yaz teyzesine göndermedim ama bu kez kuzeni bize geldi ve değişen bir şey olmadı. Kızımı nasıl kazanabilirim? Bu konuda desteğimize ihtiyacımız var. K.K

Anlamaya çalışın
Gençlik dönemi fırtınalı bir dönemdir. Bu dönem genç, kimliğini oluşturmak ve çevresinde kendini ifade edebileceği ya da aidiyet hissi yaşayabileceği bir gruba dahil olmak isteyebilir. Aile bu konuda onu suçlamamalı, yardım ve desteğiyle her zaman çocuklarının yanında olduklarını göstermelidirler. Ancak doğru arkadaş seçmesi noktasında katkı sağlamalıdırlar.

Gençlerde marka takıntısı ya da uç gruplara kayma ve burada kendilerine bir alan oluşturma eğilimi vardır. Genç burada grup tarafından beğenildiğine inanmakta ve kendini değerli hissetmektedir. Kızınız da aynı şekilde, katıldığı arkadaş grubu içinde kendini grubun bir ferdi olarak görmenin yanında, değerli olduğunu hissediyor olabilir. Bu nedenle onu suçlamayın ama onun ihtiyaçlarını belirlemeye çalışın. Çocuk hangi ihtiyacına binaen tasvip etmediği bir arkadaş grubuna dahil oldu bunu öğrenin... Eğer arkadaş grubundan kızınıza bir zarar gelebileceğini düşünüyorsanız, kendisine faydalı olabilecek arkadaşlarla  tanıştırabilirsiniz. Sorunu ve ihtiyacı kızınızla tartışın ve ona yardımcı olmak istediğinizi ifade edin.

Çocuğunuzun arkadaşlarını eleştirmeyin, bulunduğu grubu yadırgamayın, bütün bunların geçici olduğunu düşünün ve onu anlamaya çalışın.

Benim 8. sınıfa giden bir kardeşim var hareketleri davranışları çok agresif ben yardımcı olmaya çalışıyorum ama dinlemiyor derslerine gereken önemi vermiyor sürekli gezmek istiyor. Kardeşim büyüklerine karşı da çok saygısız. Annemle birlikte onunla  konuşmaya çalışıyoruz "Ben kimse için davranışlarımı değiştirmem" diyor bana masal anlatmayın deyip bizden uzaklaşıyor. Aile büyüklerine karşı hiç saygısı yok bir şey dediğimizde of ya ben mi yapacağım diyor, bir şey istediğimizde ayaklarını yere vura vura gidiyor.  Okulda beraber gezdiği bir arkadaşı var o ne yaptıysa kardeşim de onu taklit ediyor.  Arkadaşı da aynı şekilde annesine karşı geliyor ve kardeşim ondan çok etkileniyor. Kardeşime arkadaşının kendisini etkilediğini söylediğimizde ise çok öfkeleniyor ve ona toz kondurmuyor. Bizlere kızdığında odasına girip  müzik dinliyor ya da  yatıyor. Bunda babamın ve abimin sürekli evde olmaları ve çalışmamalarının da etkisi olabilir mi bilmiyorum... Çünkü abimle babam çalışmadıklarından evde sıkılıyorlar ve sürekli bize karışıyorlar, her şeyde sorun çıkarıyor...

Sınırlarını hatırlatın

Gençler bu dönem çevreleri tarafından kabul edilmeyi beklerler ve kendilerinin değerli olduklarını hissetmek isterler. Ayrıca genç aileden ziyade arkadaşlarıyla vakit geçirmek ister ve onları taklit eder. O nedenle, oğlunuzun gelişim dönemini düşünerek bazı sorunlarının normal olabileceğini düşünün.

Oğlunuz arkadaşının tavırlarından etkilenmiş olabilir ancak, anladığım kadarıyla babanın ve ağabeyinin gergin olması da onun bu sorununu tetikliyor ve ev içinde gergin tavırlar göstermesine neden oluyor. Ona arkadaşını eleştirmeyin ama sorun üzerinde karşılıklı sohbet edin ve doğruyu kendisinin bulmasını sağlayın. Anne baba ve aile bireyleri çocuğun gelişiminde etkendir. Bu nedenle babanın çocuğa örnek olması gerekir.

Size öncelikle çocuğun sınırlarını hatırlatmanızı ve bu konuda bilgi alışverişinde bulunmanızı tavsiye ederim. Ona, kendisinin bu davranışlarından rahatsızlık duyduğunuzu ifade edin ve bütün haklarına saygı gösterdiğinizi aynı şekilde kendisinden de saygı beklediğinizi belirtin. Ancak bununla beraber onun duygularını ifade etmesine yardımcı olun, kendisini rahatsız eden düşüncelerini paylaşın ve her zaman onun yanında olduğunuzu hissettirin.

Babamla anlaşamıyorum

Evin tek kızıyım. Ama babamla hiçbir şekilde anlaşamıyorum. Babam yapı olarak çok sert mizaçlı biri ve benim söylediği her şeyi kabul etmemi istiyor. Mesela film seyrediyor, bana beğenip beğenmediğimi soruyor eğer kendisi beğendiyse benim de beğendim dememi bekliyor. Hafta sonları yemeğe götürüyor, kendisi hangi yemeği seviyorsa onu istiyor ve yemediğimde de kızıyor. Benim kararlarımı kendisi veriyor, okuyacağım okulu, yapacağım işi evde nasıl davranacağımı... Karşı çıktığımda da kızıyor bağırmaya başlıyor. Annem aramızı uzlaştırmaya çalışsa da çoğu zaman yetersiz kalıyor. Çok zor durumda kalıyorum bu konuda tavsiyelerinizi bekliyorum. Z.K

Uygun bir dille anlat

Babalar çocukları için oldukça önemlidir. Babadan güç alan, babayla iyi ilişkiler kuran gençler hayata daha rahat uyum sağlarlar ve bu gençlerin özgüvenleri daha yüksektir. Çünkü baba güven vermekte ve onu sürekli desteklemektedir. Bu nedenle baba figürü her çocuk için önemlidir.

İfadenden anladığıma göre, babanın senin yerine karar veriyor olması seni rahatsız ediyor ama bunu ona ifade etmekten kaçınıyorsun. Allah ana babamıza iyilik etmeyi ve onları incitmemeyi emreder. Ama onların bize karşı yaptıkları hatayı aynı şekilde incitmeden izah edebiliriz. Senin okuyacağın bölümü ya da yiyeceğin yemeği seçme hakkın var, bunu babana uygun bir dille ifade et. Ayrıca onun istediği her şeyi yapman onu seviyor olmanı göstermez bunu da belirtebilirsin. Bu konuda anneden de yardım alabilirsin, senin iletemediğin şeyleri o iletebilir ve aranızda köprü vazifesi görebilir. Ancak şunu unutma ki, baba aslında kendi sevdiği şeyleri sana da ikram ederek sana sevgisini gösterdiğini düşünüyor. Onu kırmadan bu düşüncesinin doğru olmadığını ve kararlarınıza saygı gösterdiği takdirde onun desteğini daha bariz hissedeceğini ifade edebilirsin.


Fatma Tuncer-Aile Danışmanı